Ο χορός στη ζωή μας

Τίνα Γιάκα BSc, M.Ed.

Ψυχολόγος-Συμβουλευτική Ψυχολόγος

Έχετε σκεφτεί πως ακόμα και το βάδισμά μας ή ο τρόπος που κουνάμε τα χέρια μας όταν υποστηρίζουμε τον προφορικό μας λόγο, είναι ρυθμός, είναι τρόπος έκφρασης ανθρώπινων συναισθημάτων; Η κίνηση είναι αυτομάτως ο πιο βασικός και ο πιο άμεσος τρόπος επικοινωνίας μας.

Οι θεοί εφηύραν τη λέξη “χορός” εξαιτίας της χαράς που προσφέρει. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι ο χορός ήταν δώρο των θεών προς τον άνθρωπο για να μπορεί να ξεχνιέται, μέσω αυτού, από τους κόπους και τις θλίψεις της ζωής του. Περιγραφές χορού συναντάμε σε αρχαία κείμενα του Ομήρου,  με αποκορύφωμα τελειοποίησής του την κλασική εποχή. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Δίας σώθηκε από τη μανία του πατέρα του Κρόνου, χάρη στο χορό των Κουρητών και τον θόρυβο που έκαναν τα ξίφη τους καθώς χτυπούσαν τις ασπίδες τους. Η Αθηνά επινόησε πρώτη τον «πυρρίχιο» πολεμικό χορό για να γιορτάσει τη νίκη της ενάντια στους Τιτάνες.

Μια μελέτη του ιατρικού κολεγίου Albert Einstein College of Medicine στη Νέα Υόρκη δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine όπου οι ερευνητές μελετώντας ηλικιωμένους 75 ετών και άνω, μέτρησαν την πνευματική διαύγεια κατά τη γήρανση μέσω της παρακολούθησης των ποσοστών της άνοιας. Ο σκοπός της μελέτης ήταν να διαπιστωθεί αν τυχόν σωματικές ή πνευματικές ψυχαγωγικές δραστηριότητες είχαν επίδραση στην πνευματική διαύγεια. Η μελέτη διαπίστωσε ότι ορισμένες γνωστικές δραστηριότητες επηρεάζουν την πνευματική διαύγεια, αλλά σχεδόν καμία από τις φυσικές δραστηριότητες δεν είχαν αποτέλεσμα. Η μόνη εξαίρεση ήταν ο συχνός χορός. Μερικά από τα ευρήματα της μελέτης είναι:

Διάβασμα – 35% λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης άνοιας

Ποδηλασία και κολύμπι – 0% λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης άνοιας

Λύσιμο σταυρολέξων τουλάχιστον τέσσερις ημέρες την εβδομάδα – 47% λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης άνοιας

Γκολφ – 0% λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης άνοιας

Συχνός χορός – 76% λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης άνοιας

Μελέτες έδειξαν, ότι την ώρα που χορεύουμε, ελευθερώνονται στον εγκέφαλο με φυσικό τρόπο νευροδιαβιβαστές και αυξάνονται τα επίπεδα ενδορφίνης και σεροτονίνης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ελαττώνεται το άγχος και να είμαστε πιο χαρούμενοι. Ο χορός μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να συντηρήσουμε και να βελτιώσουμε πολλές από τις λειτουργίες του εγκεφάλου μας. Ο χορός μπορεί να αυξήσει τις νευρικές συνδέσεις, διότι ενοποιεί διάφορες λειτουργίες του εγκεφάλου με μιας: νοητική, μουσική, κιναισθητική και συναισθηματική.

Τα είδη του χορού είναι αμέτρητα, χοροί σε ζευγάρια, ατομικοί ή ομαδικοί όλα με κοινό σκοπό την ευχαρίστηση, την ελευθερία, την έκφραση συναισθημάτων και το πάθος. Για την καταπολέμηση του στρες έχει αποδειχτεί ότι μια από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους είναι η ενασχόληση με χορούς όπως το Αργεντίνικο Τάνγκο, η Bachata και το Waltz που έχουν χαλαρωτικό και ρομαντικό ρυθμό. Σε ζευγάρια δε, τα οφέλη είναι ακόμα μεγαλύτερα αφού επιτυγχάνεται ενδυνάμωση της σχέσης και της σωματικής και ψυχικής επικοινωνίας. Δεν έχει σημασία αν κάποιος ασχολείται επαγγελματικά ή το κάνει σαν χόμπυ. Ακόμα και 30 λεπτά ενασχόλησης την ημέρα είναι ικανοποιητικά για να επηρεάσουν θετικά τον ψυχικό και πνευματικό μας κόσμο.

Όπως προαναφέρθηκε ο χορός είναι τρόπος έκφρασης ανθρώπινων συναισθημάτων γι΄αυτό και αποτελεί μια μορφή ψυχοθεραπείας. Η Χοροθεραπεία ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50 στις ΗΠΑ από πρωτοπόρες δασκάλες χορού που πειραματίστηκαν με τη θεραπευτική πλευρά του χορού σε ψυχιατρικά νοσοκομεία. Η επιτυχία της μεθόδου τους στην κοινωνικοποίηση και βελτίωση της ψυχικής υγείας των ασθενών οδήγησε στην καθιέρωση της Χοροθεραπείας ως μία από τις Δημιουργικές Θεραπείες (Creative Arts Therapies), όπως η Δραματοθεραπεία, Μουσικοθεραπεία και Εικαστική Θεραπεία. Ο σκοπός της χοροθεραπείας είναι η προώθηση της συναισθηματικής, της νοητικής, της πνευματικής και της κοινωνικής ολοκλήρωσης του ατόμου μέσα από το σώμα, το χορό και την κίνηση. Η χοροθεραπεία ασχολείται με το τι εκφράζει το άτομο μέσα από το σώμα του, πώς το βιώνει το ίδιο και πώς επικοινωνεί με τους άλλους μη λεκτικά. Ως μέσω θεραπείας, απευθύνεται σε άτομα που ψάχνουν μια εναλλακτική επιλογή ώστε να αντιμετωπίσουν ψυχοσωματικές ασθένειες, που έχουν την ανάγκη εξερεύνησης των συναισθημάτων και σε σωματικό επίπεδο, που αντιμετωπίζουν προβλήματα επικοινωνίας και διαπροσωπικών σχέσεων ώστε να αναπτύξουν αυτογνωσία δημιουργικά, μέσω της κίνησης και του σώματος, για προσωπική εξέλιξη και βελτίωση των σχέσεων αυτών.

Ξεκινώντας από την παιδική ακόμα ηλικία, ο χορός συμβάλλει στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, μαθαίνει να συγκεντρώνεται σε ένα συγκεκριμένο στόχο χωρίς να αποσπάται η προσοχή του καθώς βελτιώνεται η μνήμη του. Αναπτύσσεται η εκφραστική του ικανότητα, βοηθώντας το να εκφράζεται μέσα από το σώμα του και όχι μόνο με τις λέξεις. Ενισχύεται η κοινωνικότητα, η πειθαρχία και η αυτοπεποίθησή του, διδάσκοντάς του το σεβασμό προς τον εαυτό του και τους άλλους. Στην εφηβεία, λόγω των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν στο σώμα  αλλά και στη συμπεριφορά χάνοντας συχνά τον έλεγχο, ο χορός συμβάλλει σημαντικά στην αποβολή του άγχους της καθημερινότητας, στη βελτίωση της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης, στην αύξηση της κοινωνικότητας και στη διανοητική ανάπτυξη. Η ενασχόληση με το σώμα  και την εξωτερική εμφάνιση κορυφώνεται κατά την περίοδο της εφηβείας, γι’ αυτό και ο χορός βοηθά στην καλή φυσική κατάσταση, στην ενδυνάμωση των οστών και στην απόκτηση και στη διατήρηση σωστού σωματικού βάρους.

Ο χορός στην ενήλικη ζωή προσφέρει πολλά περισσότερα από αυτά που πολλοί πιστεύουν:

• Αποτελεί έναν ευχάριστο τρόπο με τον οποίο μπορούμε να βελτιώσουμε την εικόνα του σώματός μας.
• Καθώς μας αθλεί, ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό, καθιστά τον οργανισμό μας πιο ανθεκτικό στα μικρόβια και μειώνει τις πιθανότητες να νοσήσουμε από σοβαρές ασθένειες.
• Συμβάλλει στην κοινωνικοποίησή μας αφού γνωρίζουμε άτομα που έχουν ίδια ενδιαφέροντα με εμάς και κάνουμε νέες φιλίες (μαθήματα χορού). Μας απενοχοποιεί καθώς ερχόμαστε πιο κοντά με άλλα άτομα και βρίσκουμε έναν εναλλακτικό τρόπο επικοινωνίας.
• Είναι νούμερο ένα στην αποφόρτιση εντάσεων, τόσο σωματικών όσο και ψυχικών (όχι μόνο σε κάποια σχολή χορού, σε ένα πάρτυ ή άλλη κοινωνική εκδήλωση αλλά και μόνοι μας μέσα στο σπίτι μας).
• Μέσα από την κίνηση, αναγνωρίζουμε ευκολότερα τα συναισθήματά μας.
• Αποκτάμε περισσότερη αυτοπεποίθηση βλέποντας το σώμα μας να αλλάζει και να βελτιώνεται (ιδανικό σωματικό βάρος, ισορροπία, ευλυγισία).
• Βάζουμε καινούριους στόχους και ορίζουμε τα όριά μας. Κάποιες φορές ίσως συνειδητοποιήσουμε πως κάνουμε πράγματα που δεν πιστεύαμε ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε.

“Όταν χορεύεις, γράφεις στη γη αυτό που θέλει να πει η ψυχή σου”

Κ.Π. Καβάφης