Λεϊσµανίαση σκύλων
Μαρία Λαγάνη
Κτηνίατρος DVM, MSc
Kάθε χρόνο τέτοια εποχή ξεκινάνε οι προληπτικοί έλεγχοι των σκύλων µας για τη λεϊσµανίαση. Η µετάδοση της νόσου γίνεται όταν ένας σκύλος τσιµπηθεί από σκνίπα στην οποία βρίσκεται το παράσιτο. Η σκνίπα αυτή δραστηριοποιείται κατά την περίοδο Μαρτίου – Νοεµβρίου και είναι τόσο µικρή που δύσκολα γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο. Εξαιτίας του µικρού της µεγέθους στοχεύει σηµεία του σώµατος που δεν υπάρχουν τρίχες και µε το τσίµπηµά της µεταφέρει το παράσιτο στο αίµα του ζώου και προσβάλλει τα µακροφάγα κύτταρά του.
Η λεϊσµανίαση είναι ένα λοιµώδες νόσηµα, πολύ διαδεδοµένο στις µεσογειακές χώρες, που προκαλείται από το πρωτόζωο leismania infantum.
Ένα µεγάλο µέρος των σκύλων που θα µολυνθούν δεν θα εµφανίσουν συµπτώµατα, γιατί το ανοσοποιητικό τους σύστηµα θα αντιµετωπίσει το παράσιτο µόνο του. Για το ποσοστό των σκύλων όµως που θα εκδηλώσουν συµπτώµατα, η νόσος µπορεί να είναι γενικευµένη και δυνητικά θανατηφόρος.
Συµπτώµατα
Η λεϊσµανίαση είναι µια «αργή» ασθένεια και ο σκύλος µπορεί να είναι ασυµπτωµατικός φορέας για µήνες ή και χρόνια µέχρι να εκδηλώσει την κλινική νόσο. Τα συµπτώµατα συνήθως ποικίλουν και δεν είναι ειδικά της νόσου και γι’ αυτό πολλές φορές δεν γίνονται αντιληπτά από τους ιδιοκτήτες των σκύλων.
Τα κυριότερα από αυτά είναι η απώλεια βάρους, η λεµφαδενοπάθεια, οι δερµατικές αλλοιώσεις, η αιµορραγία από τη µύτη, η αρθρίτιδα, τα έλκη στο δέρµα, τα προβλήµατα στα µάτια και η νεφρική ανεπάρκεια. Ο ιδιοκτήτης που θα παρατηρήσει οποιοδήποτε ύποπτο σύµπτωµα θα πρέπει να απευθυνθεί άµεσα στον κτηνίατρό του, καθώς η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σηµαντική για την πρόγνωση της νόσου.
Υπάρχει θεραπεία;
Ναι υπάρχει θεραπεία, η επιτυχής έκβαση της οποίας εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από το αν τη στιγµή της διάγνωσης έχουν υποστεί βλάβη ζωτικά όργανα του ζώου όπως π.χ. οι νεφροί. Η αγωγή για τον έλεγχο της νόσου µπορεί να κρατήσει µεγάλο χρονικό διάστηµα, µε ειδικά αντιλεϊσµανιακά φάρµακα και οι έλεγχοι της κατάστασης του ζώου είναι πιθανόν να πρέπει να γίνονται καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Πρόληψη
∆υστυχώς η εξάλειψη του παρασίτου είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί και ο σκύλος πολύ συχνά παραµένει φορέας του παρασίτου για πάντα. Για όλα τα παραπάνω πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η πρόληψη της λεϊσµανίασης είναι εξαιρετικά σηµαντική. Υπάρχουν τρία βασικά µέτρα πρόληψης για τη νόσο, η εντοµοαπώθηση, η εργαστηριακή εξέταση και το εµβόλιο.
‣ Στην εντοµοαπώθηση µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε σκευάσµατα σε µορφή αµπούλας (spot-on), spray και κολλάρου στο σώµα του ζώου, που περιέχουν φαρµακευτικές ουσίες που δρουν απωθητικά για τη σκνίπα. Παρόµοια προϊόντα υπάρχουν και για την προστασία των εξωτερικών χώρων που βρίσκεται το ζώο. Αν οι σκύλοι διαβιούν σε εξωτερικά κλουβιά, η χρήση ειδικού πλέγµατος (σίτας) είναι επίσης πολύ αποτελεσµατική.
‣ Η διενέργεια τακτικού εργαστηριακού ελέγχου αποτελεί βασικό µέτρο για την πρώιµη διάγνωση της νόσου και συνιστάται να διενεργείται δύο φορές τον χρόνο, αρχή άνοιξης και τέλος φθινοπώρου, περίοδο έντονης δραστηριότητας της σκνίπας.
‣ Τέλος, τα τελευταία χρόνια κυκλοφορεί στη χώρα µας εµβόλιο για τη λεϊσµανίαση που γίνεται σε ζώα άνω των έξι µηνών.
Παρόλα αυτά απόλυτη προστασία δεν υπάρχει, για τον λόγο αυτό ο ιδιοκτήτης οφείλει να λαµβάνει όσο το δυνατόν περισσότερα µέτρα µπορεί, για να προστατεύσει το κατοικίδιό του.
Η λεϊσµανίαση είναι µια πάρα πολύ σοβαρή ασθένεια, η οποία όχι µόνο πλήττει την ποιότητα ζωής του σκύλου, αλλά µπορεί να απειλήσει και τη ζωή του. Είναι προτιµότερο να την ανακαλύψουµε πριν εκδηλωθεί, παρά όταν θα έχει εξελιχθεί ή θα έχει γίνει χρόνια κατάσταση.
Λεϊσµανίαση και άνθρωπος
Ο άνθρωπος είναι δυνατόν να προσβληθεί από λεϊσµανίαση. Όλα όµως τα δεδοµένα που έχουµε δείχνουν ότι προσβάλλεται από σκνίπα, η οποία προτιµάει να αποµιζά αίµα από ανθρώπους (ανθρωπόφιλη σκνίπα). Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι κάθε χρόνο στη χώρα µας προσβάλλονται χιλιάδες σκύλοι αλλά µόνο µερικές δεκάδες άνθρωποι.
Το νόσηµα δεν είναι συχνό και προσβάλλονται κυρίως µικρά παιδιά και ανοσοκατεσταλµένοι, είναι όµως χαρακτηριστικό ότι το 90% των κρουσµάτων ανά τον κόσµο αφορούν στις Ινδίες, Μπαγκλαντές και Βραζιλία.
Ο σκύλος αποτελεί την αποθήκη του παρασίτου στο περιβάλλον και µπορεί να µολύνει σκνίπες και στη συνέχεια αυτές άλλα σκυλιά και ανθρώπους.
Τα cookies ανάλυσης μας επιτρέπουν να μετράμε την επισκεψιμότητα και τις πηγές της στην ιστοσελίδα/εφαρμογή μας, με σκοπό τη βελτίωση της απόδοσής της. Όλες οι πληροφορίες που συλλέγουν τα cookies αυτά είναι συγκεντρωτικές και ως εκ τούτου ανώνυμες.
Η ιστοσελίδα/εφαρμογή μας χρησιμοποιεί διαφημιστικά cookies των εταιρειών Google και Facebook. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από αυτές τις εταιρείες για να δημιουργήσουν ένα προφίλ των ενδιαφερόντων σας, ώστε εμείς να μπορούμε να σας δείξουμε σχετικές διαφημίσεις σε άλλους διαδικτυακούς τόπους, να περιορίσουμε την προβολή διαφημίσεων που δεν ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντα σας ή να μετρούμε την αποτελεσματικότητα μιας διαφημιστικής καμπάνιας. Δεν αποθηκεύουν προσωπικά δεδομένα άμεσα, αλλά βασίζονται στη μοναδική αναγνώριση του browser σας και της συσκευής με την οποία συνδέεστε στο διαδίκτυο. Εάν δεν επιτρέψετε αυτά τα cookies, οι διαφημίσεις που θα βλέπετε θα είναι λιγότερο στοχευμένες.
Πρόκειται για cookies αναγκαία για τη λειτουργία της ιστοσελίδας/εφαρμογής και δεν μπορούν να απενεργοποιηθούν. Συνήθως αφορούν σε δικές σας επιλογές, όπως ο ορισμός των προτιμήσεων απορρήτου σας, η εγγραφή σας στον διαδικτυακό τόπο ή η συμπλήρωση εντύπων. Μπορείτε να ρυθμίσετε τον φυλλομετρητή (browser) σας ώστε να μπλοκάρει τα cookies ή να σας ειδοποιεί σχετικά με αυτά, όμως τότε, ορισμένα τμήματα της ιστοσελίδας/εφαρμογής ίσως να μη λειτουργούν. Αυτά τα cookies δεν αποθηκεύουν πληροφορίες που σας ταυτοποιούν.