Παραγωγικός Βήχας

Κώστα Μαρία

Φαρμακοποιός

Ο βήχας ουσιαστικά είναι ένας αμυντικός μηχανισμός του οργανισμού μας που βοηθάει στην απομάκρυνση των βλεννωδών εκκρίσεων από το αναπνευστικό σύστημα ή εμποδίζει την είσοδο ερεθιστικών ουσιών στον πνεύμονα. Υπάρχουν δύο είδη βήχα: ο παραγωγικός, ο οποίος  συνοδεύεται από την παραγωγή και αποβολή φλεμάτων (απόχρεμψη) και ο ξηρός βήχας ο οποίος δεν συνοδεύεται από φλέματα.

Βήχα μπορούν να προκαλέσουν οι λοιμώξεις του αναπνευστικού όπως για παράδειγμα το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη, η ωτίτιδα, η ιγμορίτιδα, η φαρυγγίτιδα, η  λαρυγγίτιδα, η οξεία βρογχίτιδα, η πνευμονία,  καθώς επίσης και οι αλλεργίες, το άσθμα, η ΧΑΠ (χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια), ο καρκίνος των πνευμόνων και φυσικά το κάπνισμα.

Πώς να  αντιμετωπίσετε το βήχα

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από το αίτιο που προκαλεί το βήχα και γι’ αυτό δεν θα πρέπει να ζητάτε απλά ‘’ένα σιρόπι για το βήχα’’ στο φαρμακείο, αλλά να εξηγείτε στο φαρμακοποιό το είδος του βήχα που σας ταλαιπωρεί, ώστε να σας προτείνει το κατάλληλο προϊόν. Συγκεκριμένα, τα αντιβηχικά σιρόπια καταστέλλουν το βήχα, δρώντας στο κατάλληλο κέντρο του εγκεφάλου, αλλά αφορούν μόνο τον  ξηρό βήχα και όχι τον παραγωγικό. Αν έχετε βήχα με φλέματα δηλαδή, δεν πρέπει να πάρετε αντιβηχικά σιρόπια γιατί εφόσον σταματούν το βήχα, η βλέννα παραμένει στους πνεύμονες και αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την εμφάνιση λοιμώξεων.

Ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης του παραγωγικού βήχα είναι με βλεννολυτικά σιρόπια τα οποία ρευστοποιούν τα φλέματα ώστε αυτά να αποβάλλονται ευκολότερα. Τα βλεννολυτικά  σε αντίθεση με τα αντιβηχικά, αντιμετωπίζουν την αιτία του προβλήματος του παραγωγικού βήχα και όχι το σύμπτωμα. Να θυμάστε όμως ότι η καλή ενυδάτωση του οργανισμού είναι σημαντική προϋπόθεση για την αποτελεσματικότερη δράση των βλεννολυτικών,  γι’αυτό να λαμβάνετε άφθονα υγρά όπως νερό, χυμούς, σούπες και  ζεστά ροφήματα, τα οποία ρευστοποιούν τις βλέννες και διευκολύνουν την αποβολή τους. Αρκετές φορές επίσης, συμβαίνει ο ξηρός βήχας να μετατρέπεται σε παραγωγικό, οπότε και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με βλεννολυτικά.

Τέλος, τα αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο σε περίπτωση που ο βήχας οφείλεται σε μικροβιακή λοίμωξη και πάντα ύστερα από σύσταση του γιατρού.

Κάπνισμα και παραγωγικός βήχας

Αν είστε καπνιστής τότε είναι πιθανό να ξυπνάτε πολλά πρωινά με βήχα και φλέματα. O βήχας σας οφείλεται στο γεγονός ότι ο καπνός του τσιγάρου ερεθίζει το βλεννογόνο του αναπνευστικού συστήματος, με αποτέλεσμα να παράγεται περιττή βλέννα. Όσο κοιμόσαστε η βλέννα εγκαθίσταται στους πνεύμονες σας. O πρωινός «τσιγαρόβηχας» βοηθά τον οργανισμό σας να απομακρύνει τις περιττές βλέννες. Αν  αυτός ο βήχας και τα φλέγματα επιμένουν για τουλάχιστον 3 μήνες το χρόνο τότε είναι πιθανό να έχει εξελιχθεί σε μία σοβαρότερη κατάσταση, τη χρόνια βρογχίτιδα (γνωστή και ως «νόσος των καπνιστών»). Σε αυτήν την περίπτωση, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε αυτήν την κατάσταση είναι να κόψετε το κάπνισμα και θα δείτε ότι θα πάψετε να βήχετε μέσα σε 2-3 εβδομάδες, επειδή δεν θα υπάρχει πλέον το ερέθισμα  για την υπερπαραγωγή βλέννας. Δεν αρκεί να καταφύγετε σε αντιβηχικά σιρόπια γιατί δεν θεραπεύουν, αλλά καλύπτουν την αιτία του βήχα. Γι’ αυτό και απαγορεύονται στη χρόνια βρογχίτιδα. Πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε πνευμονολόγο, ο οποίος θα κάνει τη διάγνωση της χρόνιας βρογχίτιδας και θα σας προτείνει ειδική αγωγή με εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά φάρμακα.

Πρόληψη

Φυσικά η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία. Το μυστικό για την πρόληψη του βήχα είναι ένα καλό και υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. H ισορροπημένη διατροφή, η αποχή από το κάπνισμα, η συστηματική άσκηση, ο επαρκής ύπνος και γενικά ο υγιεινός τρόπος ζωής, μπορούν να συντελέσουν στην ενίσχυση της καλής λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος.