Νηστεία πριν τις γιορτές.. ακόμα και διαλειμματική; Πώς αυτό το διατροφικό μοντέλο θα μπορούσε να βρει εφαρμογή την περίοδο πριν τις γιορτές!
Η κατά τα άλλα όμορφη Χριστουγεννιάτικη περίοδος σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού συνοδεύεται από ένα πρόσθετο άγχος διαχείρισης της πιθανότητας πρόσληψης βάρους, ένεκα του ιδιαίτερου διατροφικού χαρακτήρα που έχει η εν λόγω περίοδος. Στις γιορτές καταναλώνουμε στατιστικά παραπάνω γλυκά και συμμετέχουμε σε περισσότερα τραπέζια, από την υπόλοιπη περίοδο. Σύμφωνα άλλωστε με τα αποτελέσματα μελετών τα Χριστούγεννα προσλαμβάνουμε κατά μέσο όρο 1-2 κιλά. Το έξτρα αυτό βάρος ενώ φαντάζει λίγο, παραδείγματος χάρη εάν έχουμε να διαχειριστούμε δέκα κιλά παραπάνω, παρόλα αυτά δεν παύει να ταλανίζει το μυαλό των ατόμων που φέρουν περίσσεια βάρους.
Η διαλειμματική νηστεία αποτελεί μία από τις δημοφιλείς τάσεις διατροφικού προτύπου των ημερών μας και λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα που έχει, θεωρείται ότι μπορεί και να βρίσκει πρόσφορο έδαφος εφαρμογής σε ιδιαίτερες περιόδους όπως αυτή των Χριστουγέννων, μιας και την εν λόγω περίοδο αλλάζουν οι ρυθμοί της καθημερινότητάς μας και ίσως να μπορούσε να ακολουθηθεί το μοντέλο αυτό. Πολλά είναι βέβαια τα ερωτήματα που τίθενται όπως για παράδειγμα αποδίδει η διαλειμματική νηστεία; Ποια είναι τα διατροφικά μοντέλα που υπάρχουν και αν τελικά μπορεί να εφαρμοστεί από όλους;
Η διαλειμματική νηστεία είναι το διατροφικό μοντέλο που έχει αρκετές ώρες αφαγίας και συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μέσα στην ημέρα που μπορεί κάποιος να καταναλώσει τροφή. Οι γνωστότεροι τύποι είναι οι εξής:
Α) 16/8 μοντέλο δηλαδή 16 ώρες αφαγίας και 8 ώρες κατανάλωση γεύματος. Ένα απλό παράδειγμα είναι κατανάλωση τροφής μέσα στο διάστημα από τις 14:00 ως τις 22:00 και μετά πλήρης αφαγία μέχρι το επόμενο μεσημέρι (το συγκεκριμένο παράδειγμα ίσως είναι πιο πρακτικό επειδή στο διάστημα αφαγίας περιλαμβάνεται και ο βραδινός ύπνος που έτσι και αλλιώς δεν τρώμε). Πιο αναλυτικά και πάλι επί παραδείγματι:
14:00 1ο κύριο γεύμα
17:00 ενδιάμεσο σνακ
22:00 2ο κύριο γεύμα
22:00 – 14:00 αφαγία (επιτρέπονται μόνο νερό και ροφήματα χωρίς ζάχαρη)
Β) 5:2 μοντέλο δηλαδή 2 μέρες την εβδομάδα κατανάλωση 500/600 θερμίδων για γυναίκες/άντρες και τις υπόλοιπες ημέρες κανονική πρόσληψη τροφής. Τα χαρακτηριστικά του μοντέλου αυτού είναι τα εξής:
– οι δύο ημέρες που καταναλώνονται οι λίγες θερμίδες (500/600) δεν θα πρέπει να γίνονται διαδοχικά αλλά να γίνονται μεταξύ των άλλων ημερών.
– τις ημέρες κανονικής πρόσληψης θα πρέπει να ακολουθείται ένα φυσιολογικό και ισορροπημένο μενού διατροφής, όπως άλλωστε και στο προηγούμενο μοντέλο.
Και στις δυο περιπτώσεις αυτό που ουσιαστικά συμβαίνει και επιτυγχάνεται απώλεια λίπους και εν γένει βάρους, είναι ένα αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας, δηλαδή τελικά καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που προσλαμβάνουμε και ως εκ τούτου οδηγούμαστε σε απώλεια βάρους! Σύμφωνα με μελέτες, μερικά από τα οφέλη που δύναται (και αυτό λόγω αλλαγών που συμβαίνουν σε μοριακό και κυτταρικό επίπεδο, επηρεάζοντας τη λειτουργία συγκεκριμένων ορμονών) να προκύψουν όταν ακολουθούμε το μοντέλο της διαλειμματικής νηστείας είναι:
- Μείωση κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, αυξημένης αρτηριακής πίεσης (υπέρτασης) και εν γένει καρδιαγγειακών νοσημάτων
- Μείωση φλεγμονωδών διεργασιών στον οργανισμό, άρα μείωση του δείκτη φλεγμονής
- Αύξηση έκκρισης αυξητικής ορμόνης
- Καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων ινσουλίνης και γλυκόζης
- Απώλεια βάρους και σπλαχνικού λίπους
Ωστόσο επειδή τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα δεδομένα δεν βασίζονται σε μεγάλες έρευνες παρατήρησης και παρακολούθησης, δεν μπορούμε να θεωρήσουμε τη διαλειμματική νηστεία ως μια αξιόπιστη μέθοδο απώλειας βάρους ή με άλλα λόγια δεν αποδεικνύεται η γραμμική συσχέτιση αίτιου και αιτιατού, αν τελικά δηλαδή η απώλεια βάρους προκύπτει από τη συνολική μείωση θερμίδων ή από την ίδια τη μέθοδο. Απαιτείται επίσης περαιτέρω έρευνα για την κατανόηση της ανάλυσης ασφάλειας και κινδύνου – οφέλους σε συγκεκριμένες ομάδες ασθενών όπως π.χ. ασθενείς με διαβήτη. Όπως ισχύει άλλωστε σε κάθε διατροφικό σχήμα για να είναι πιο αποδοτική η διαλειμματική νηστεία καλό θα είναι να ακολουθούμε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα με φρέσκα φρούτα και λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης, γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, όσπρια μία με δύο φορές και κρέας κόκκινο μια φορά την εβδομάδα. Λόγω επίσης της ιδιαιτερότητας του μοντέλου αυτού, καλό είναι να μην ακολουθείται από όλους, αλλά από άτομα που ταιριάζει στις ανάγκες της καθημερινότητάς τους και να αποφεύγεται σε περιπτώσεις όπως :
- άτομα ελλιποβαρή, ειδικά αυτά που αντιμετωπίζουν κάποια διατροφική διαταραχή
- έγκυες και θηλάζουσες
- έφηβοι και παιδιά που χρειάζονται επιπλέον θρεπτικά συστατικά
- γενικά ασθενείς, ειδικά χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντα ιατρού
Την περίοδο των Χριστουγέννων επειδή κατά κανόνα, μεγάλη μερίδα κόσμου βρίσκεται σε άδεια, άρα απέχει από το κλασσικό εργασιακό ωράριο, σημαίνει ότι είτε αυξάνει τις ώρες που περνάει σπίτι (ως εκ τούτου είναι εκτεθειμένος περισσότερο στο ερέθισμα του φαγητού) είτε αυξάνει τις ώρες της βόλτας εκτός σπιτιού. Οι συνθήκες αυτές σε συνδυασμό με τα μεγάλα γεύματα που επίκεινται εντός των γιορτών, μπορεί και να αποτελούν, για όσους έχουν βέβαια τη δυνατότητα να ακολουθήσουν το διατροφικό αυτό μοντέλο, τις ιδανικές για εφαρμογή της διαλειμματικής νηστείας ώστε να έχουν καλύτερη διαχείριση του βάρους τους. Το να λείπει κάποιος για παράδειγμα αρκετές ώρες εκτός σπιτιού προσφέρεται ως συνθήκη για να απέχει από τη λήψη τροφής, το οποίο σε συνδυασμό με ένα μεγάλο γιορτινό τραπέζι που πρόκειται να πραγματοποιηθεί, του δίνει την αφορμή αλλά και τη δυνατότητα να εφαρμόσει το εν λόγω διατροφικό μοντέλο! Ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε βέβαια πως σε μόνιμη βάση το καλύτερο διατροφικό πλάνο, από άποψη θετικής συσχέτισης με τους δείκτες υγείας είναι το Μεσογειακό Διατροφικό Μοντέλο. Καλές γιορτές με υγεία και αγάπη σε όλους!!
